ارسال پیام کوتاه از کجا شروع شد؟
روزانه بارها و بارها برای ما پیش آمده است که به دفات مکرر تلفن همراه خود را به خاطر ارسال پیامک یا دریافت آن به دست گرفته باشیم. نکته ای که میتواند برای ما بسیار جذاب باشد این است که اولین بار چه کسی تصمیم به ارسال پیامک گرفت و این فرد با در نظر گرفتن کدام نیاز توانست ابداع کننده سرویس پیامک در سراسر جهان شود؟
پیامک یا Short Message Service) SMS) سرویسی برای تبادل پیامهای متنی از طریق تلفنهای همراه و برخی وسیلههای همراه دیگر مانند رایانهٔ جیبی و گاه رایانههای شخصی است. پیام کوتاه یکی از فعالیتهای پرسود برای شرکتهای مخابراتی محسوب میشود و در سال ۲۰۱۲ درآمد حاصل از این خدمات، ۶۷ میلیارد دلار در سال پیشبینی شده بود.
تاریخچه:
در بین سالهای ۱۸۳۷ تا ۱۸۴۴، دستگاهی به نام تلگراف الکتریکی ساخته شد. در واقع زمان دقیق ساخت این دستگاه مربوط به سال ۱۸۳۷ است. این دستگاه اولین ابزاری بود که میتوانست پیامهای متنی را به صورت الکترونیکی از یک موقعیت محلی به موقعیت محلی دیگر بفرستد. اولین پیام متنی توسط ساموئل مورس که کد مورس را اختراع کرده است طراحی شد. اما قدرت ارسال این پیام متنی تنها چندین کیلومتر بود.
در سال ۱۸۴۴، مورس تلاش دیگری انجام داد. او یک سیستم تلگراف الکتریکی از راه دور راه اندازی کرد که میتوانست پیام متنی را در یک مسافت طولانیتر نسبت به حالت قبلی ارسال کند. اولین پیامی که توسط این سیستم تلگرافی از راه دور فرستاده شد، شامل این مضمون بود «خدا چه کرده است». مدتی بعد از ساخت این دستگاه، تجهیزات و امکانات مربوط به ارتباطات رادیویی اختراع شدند. به عنوان مثال، رادیو تلگراف یا تلگراف بیسیم ساخته شد که ویژگیهای متفاوتی نسبت به دستگاههای تلگراف قدیمی داشت.
در سال ۱۹۳۳ یک مجموعه خدمات پستی در کشور آلمان، سرویسی به نام سرویس تلکس راه اندازی کرد. این سرویس خدمات رسانی ویژگیهای بسیار بهتری نسبت به دستگاه تلگراف داشت. تلکس به شبکههای تلفن امروزی شباهت بسیار زیادی داشته و به عنوان یک ابزار مناسب برای رد و بدل کردن پیام متنی مورد استفاده قرار میگرفت.
در سال ۱۹۷۱، دانشگاه هاوایی تصمیم گرفت روشی برای ارسال امواج رادیویی با فرکانس فوق العاده بالا طراحی کند. این دانشگاه برای انجام این کار از (ALOHAnet) استفاده کرد که یک فناوری بسیار پیشرفته برای ارسال امواج رادیویی بود.
آغاز اختراع پیامک
اگرچه تا پیش از سال ۱۹۸۴ پیامهای متنی برای انجام امور کاری ارسال میشدند، ولی تاریخ دقیق ارسال پیامک متنی با ویژگیهای تقریباً مشابه به پیامک امروزی، به ۱۹۸۴ بازمیگردد. اولین نفری که اس ام اس ارسال کرد، پدر پیامک "ماتی ماکونن"، مهندسی فنلاندی بود که در سال ۱۹۸۴ در یک پیتزافروشی در کپنهاگ، وقتی برای شرکت در کنفرانسی با موضوع آینده ارتباطات موبایلی به دانمارک آمده بود، ایده سرویس پیامرسانی برای گوشیهای دیجیتال GSM به ذهنش خطور کرد اما متأسفانه او هرگز برای این کار دستمزدی دریافت نکرد زیرا حق امتیاز ایده را به ثبت نرسانده بود.
در آن زمان، دو نفر به نام هیلبراند و گیلبارت روشی جدید برای ارسال پیامک طراحی کردند. اولین پیامکی که توسط این دو نفر ارسال شد، حدود ۱۶۰ کاراکتر داشت. حجم این پیامک بسیار محدود بود تا به راحتی از طریق فرمتهای سیگنال رادیویی موجود ارسال شود.
هیلبراند، در آن زمان از تعداد کاراکترهای دقیق برای ارسال پیامک مطلع نبود. به همین دلیل، پشت ماشین تحریر نشسته و جملات تصادفی را تایپ کرد. سپس هر عدد، حرف یا نقطه را به صورت جداگانه میشمرد تا متوجه شود بهترین میزان کاراکتر برای ارسال اولین پیامک متنی چقدر است.
بعد از چند بار تایپ متن پیامک، متوجه شد بهترین میزان کاراکتر برای ارسال پیام ۱۶۰ کاراکتر است. به همین دلیل، امروزه بسیاری از افراد هلیبراند را مخترع پیامک میدانند و به او لقب پدر اس ام اس میدهند. اگرچه هیلبراند معتقد است مهندسان زیادی درگیر این مسئله بودند و او به تنهایی مخترع پیامک نیست.
اما میتوان گفت، اولین پیامک در سال ۱۹۹۲ توسط بریت نیل پاپوُورس به مدیر اپراتور وُدافون، ریچارد جرویس در مهمانی کارمندان، در شب کریسمس ارسال شد که متن پیامک “کریسمس مبارک” بود. پاپوورس سرویس ارسال پیام کوتاه یا همان پیامک را از کامپیوتر محل کار خود به یک گوشی موبایل اوربیتل ۹۰۱ ارسال کرده بود.
این سیستم با قابلیت Point to Point از یک مشترک به مشترک دیگر یاPoint to MultiPoint از یک مشترک به چند مشترک و روش ارسال پیام به طور عمومی توانسته است از یک طرف جایگاه با ارزشی را از نظر اقتصادی برای اپراتورهای ارائه دهنده خدمات GSM و از طرف دیگر تسهیلات و سرویسهای ارزش افزوده و کاربردی فراوانی را برای مشترکان فراهم کند.
هم اکنون در جهان از هر 6 نفر، ۱ نفر صاحب تلفن همراه است. حتي در کشورهاي توسعه نيافته آفريقايي مانند کشور اتيوپي که تنها 20هزار خط تلفن ثابت وجود دارد، 150هزار نفر صاحب تلفن همراه هستند و اين به معني گسترش چشمگير تلفنهمراه در میان مردم جهان است.
در طول سالها شاهد ایجاد زبان جدید با نام زبان پیامکی بودیم، که برای نوشتار مختصر در ۱۶۰ کاراکتر رخ داده است و بسیاری از زبانشناسان کشورمان از این بابت برای ادبیات و زبان محاوره مردم به ویژه نوجوانان نگران هستند و معتقدند در آینده منجر به تضعیف ادبیات و غلط دیکتهای و هجی کردن نادرست کلمات در میان کودکان شود. شاید بتوان گفت بیشترین استقبال مشترکان تلفن همراه از پیامک به دلیل رساندن مفهوم در کمترین زمان، همچنین مقرون به صرفهتر بودن از تماس تلفنی و امکان ارسال پیام در هر شرایط و بهتر از همه، استفاده از این امکان توسط همه مدل گوشی تلفن همراه است.
تاریخچه پیام کوتاه در ایران
پیامک از سال ۱۳۸۱ وارد ایران شد و تا پنج سال بعد فقط از نام اختصاری انگلیسیِ «اِساِماِس» برای آن استفاده میشد. در سال ۱۳۸۶، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، واژههای «پیامک» و «پیام کوتاه» را بهعنوان برابرهای فارسی این واژه تصویب کرد. تا حالا در مورد پیامهای که به گوشی همراه شما ارسال میشوند، فکر کردید که اولین نفر چه کسی اس ام اس فرستاد و تاریخچه پیامک در ایران و جهان چگونه است؟ سرویس پیامک که بر روی بستر شبکه ارتباطات (تلفن های همراه و ثابت) ارائه میشود، خدمت ارزش افزودهای است که به وسیله آن مشترکان میتوانند به یکدیگر پیامهای نوشتاری ارسال کنند.
براساس گزارش منتشره از شرکت مخابرات ايران در سال 1387 روزانه ۲۰ میلیون پیام کوتاه به وسیله کاربران تلفن همراه رد و بدل می شد که این رقم در روزهای خاص و اعیاد مختلف بیشتر است.
محبوبیت خدمات پیام کوتاه
استفاده از خدمات پیام کوتاه در بین مردم جهان از محبوبیت زیادی برخوردار است. به عقیدهٔ بسیاری از مردم، استفاده از این خدمات به دلیل «ارزان بودن» به سرعت فراگیر شدهاست. در حال حاضر ۸۳ درصد از کاربران انگلیسی و ۷۹ درصد از کاربران آلمانی تلفن همراه از سرویس پیام کوتاه استفاده میکنند. همچنین پیشبینی شدهاست که تعداد پیامهای ارسالی تا سال ۲۰۱۲ به ۳٫۷ تریلیون برسد. با توجه به محبوبیت پیامک در ایران، استفاده از نمایندگی پنل اِساِماِس یکی از روشهای سودآور کسب درآمد اینترنتی محسوب میشود.
امروزه ارسال پیام کوتاه نه تنها برای ارتباط بلکه به عنوان یک روش تبلیغاتی هم مورد استفاده قرار میگیرد. شرکتهای متعددی در ایران و سراسر جهان تعرفههای گوناگونی را در زمینه ارسال پیامک در اختیار مشتریان و مخاطبان خود قرار میدهند. استفاده از این تعرفه ها در اغلب اوقات برای مشتریان به صرفه است.
دو گروه زیر با خرید نمایندگی پنل پیام کوتاه میتوانند سریعتر به سوددهی برسند:
- طراحان وبسایت، برنامهنویسان، شرکتهای نرمافزاری و تمام نرمافزارهایی که به سامانهٔ پیامک متصل میشوند.
- کانونهای تبلیغاتی، آژانسهای تبلیغاتی و مشاوران تبلیغاتی که مشتری برای تبلیغات به آنها مراجعه میکند.
پیامک در گذر زمان
سال ۱۹۸۵: در ابتدا برای استفاده مناسب از این قابلیت در گفتگوهای کوتاه و بهرهمندی از پهنای باند در نظر گرفته شده برای آن، پیامک محدودیت ۱۶۰ کاراکتری داشت.
سال ۱۹۹۲: در این سال، اولین پیامک از طریق یک کامپیوتر برای یک موبایل ارسال شد که محتوای آن تبریک کریسمس بود.
سال ۱۹۹۴: از این سال به بعد پیامرسانی بین تلفنهای همراه با کمک SMS آغاز شد.
سال ۱۹۹۸: در این سال شاهد ورود ایموجیها یا شکلکها به پیامهای کوتاه بودیم که اولین بار توسط یک طراحی ژاپنی توسط SMS ارسال شد.
سال ۲۰۰۱: اولین پیام تصویری که توسط یک دوربین گوشی همراه گرفته شده بود، با این پیامک ارسال شد.
سال ۲۰۰۲: اولین پیامک MMS یا تصویری توسط شرکت Sony ericsson ارسال شد.
تکامل پیامک متنی
تاریخچه پیامک هر سال در حال تغییر و تحول است. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۰، پیامک متنی به فرهنگ لغت نیز راه پیدا کردند. فعل (smsing) در سال ۲۰۱۰ به فرهنگ لغت اضافه شد. زیرا تعداد پیامهای متنی که در تمام جهان رد و بدل میشد به شش تریلیون رسید. یعنی هر فرد تقریبا هزار پیام برای افراد دیگر ارسال می کرد!
در سال ۲۰۱۳، سرویسهای پیام رسان جدید مثل فیسبوک، واتساپ و وایبر طراحی شدند که از اینترنت برای ارسال پیام استفاده میکردند. یکی از مهمترین ویژگیهای سرویسهای پیام رسانی جدید این بود که پیامها را با حجم بسیار کم ارسال میکرد. از سال ۲۰۱۹ تاکنون، اپلیکیشنهای پیام رسانی توسعه بسیار زیادی پیدا کردند و هنوز هم بازار آنها در حال رشد است.
پیشبینی میشود میزان استفاده از سرویسهای پیامکی در سالهای آینده نیز در حال رشد باشد. به عنوان مثال، از پیامک برای درخواست بازخورد، ارسال اعلان، تحویل بسته، ارسال مجوزهای امنیتی، تایید قرار ملاقات و مواردی مانند این استفاده میشود.
در آینده چه چیزی در انتظار پیامک است؟
همه ما می دانیم که اس ام اس به عنوان بخشی از ارتباطات شخصی روزانه ما اساساً توسط برنامه های گفتگو محور مانند واتس اپ و فیس بوک جایگزین شده است.
متأسفانه ، این کاهش آشکار پیام کوتاه شخص به شخص به این مفهوم نادرست منجر می شود که پیامک دیگر مهم نیست.
اما آمارها داستان دیگری را بیان می کنند و نتایج آن ها نشان می دهند تعداد پیامک ها بسیار زیاد و همچنان در حال افزایش هستند.
با وجود موانعی که همچنان بر سر راه واتساپ و RCS (یک استاندارد GSM شبیه به پیام کوتاه) وجود دارد، پیامک تنها ابزار سودمند ارتباطات تجاری است. اس ام اس میلیون ها شغل را قادر می سازد تا با کارمندان و مشتریان خود ارتباط برقرار کنند. هزینه نسبتاً بالای پیام رسانی و طول پیام محدود (160 نویسه) به عنوان یک فیلتر، ارسال هرزنامه را محدود می کند. اس ام اس بیش از دو دهه در فضای پیام رسانی پیام رسانی مشاغل حاکم است و این کار تا سالهای آینده ادامه خواهد یافت.